Ένα ακόμη επεισόδιο από το σήριαλ με τη διαχείριση των απορριμμάτων στη Πελοπόννησο παίζεται αυτές τις μέρες. Ένα πολύ σοβαρό θέμα που ταλανίζει τη περιοχή πολλά χρόνια ακόμη και πριν την έναρξη της χιλιετίας. Εμμονές, και πολιτικές παλινωδίες όλα αυτά τα χρόνια δε το έχουν αφήσει να προχωρήσει και να τελειώσει. Ποιος πληρώνει όμως το μάρμαρο; Μα φυσικά ο πολίτης που αναγκάζεται να πληρώνει πρόστιμα για παράνομες χωματερές.
Με αφορμή λοιπόν το τελευταίο δελτίο τύπου του Δημάρχου Επιδαύρου που αφορούσε τη διαχείριση των απορριμμάτων, τις πολλές ενστάσεις από φορείς, παρατάξεις, συλλογικοτητες, την επίκαιρη ερώτηση βουλευτών της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης για το συγκεκριμένο θέμα όσον αφορά τη νομιμότητα, αλλά και παρεμφερή θέματα που άπτονται περιββαλοντικων και ιδιοκτησιακών ζητημάτων , την ευαισθητοποίηση ενεργών πολιτών εντός του Νομού για την χωροθετηση ΣΜΑ στη Ν.Κιο υπό το φόβο δημιουργίας νεκρής ζώνης στη παραλιακή, τη χωροθετηση ΣΜΑ στο Λυγουριο, και με το δικαίωμα που μου δίνει η προηγούμενη θητεία μου, με αρμοδιότητες στο τομεα της καθαριότητας στον Δήμο Επιδαύρου, θα ήθελα να καταθέσω κάποιες σκέψεις, και σκοπός μου είναι να βοηθήσω όσο μπορώ την Δημοτική Αρχή για λήψη σωστών αποφάσεων. Κυριε Δημαρχε, κατ αρχην το ότι η προηγούμενη Δημοτική Αρχή είχε ένα συγκεκριμένο σκεπτικό για τη διαχείριση των απορριμμάτων, δε δεσμεύει σε τίποτα τη σημερινή Δημοτική Αρχή. Αν και η προηγούμενη Δημοτική Αρχή έκανε λογο και για ενδιάμεση διαχείριση. Άρα λοιπόν υποχρέωση σας αυτή τη στιγμή είναι ανεξάρτητα με το τι έγινε πριν, να κινηθείτε στη κατεύθυνση που επιτάσσει το συμφέρον του δημότη και μόνο αυτό. Με όσους αγώνες κι αν χρειαστεί να γίνουν .Οι ισχυρισμοί σας δε , όπως και άλλων ενεργών Δημοτικών παρατάξεων ότι …μα, με το 2% των σκουπιδιών στη Πελοπόννησο ποιος μας παίρνει χαμπάρι … είναι τουλάχιστον μοιρολατρική αντίληψη και δε συνάδει με θέσεις ευθύνης. Γιατί, και με την ευκαιρία της επετείου της επανάστασης αναρωτιέμαι, αν σκέφτονταν έτσι οι ηρωες του ’21 τι αποτέλεσμα θα είχαμε .. Τώρα, το αν έχετε δίκιο θα κριθεί εκ του αποτελέσματος.
Εύχομαι μέσα από τη καρδιά μου να έχετε εσείς δίκιο, να έχετε ερευνήσει και να έχετε συλλέξει όλα εκείνα τα στοιχεία που θα σας δώσουν τη σιγουριά για την απόφαση σας [αν και νομίζω ότι είναι ειλλημενη]
Αυτό όμως, μέχρι να απαξιώνετε μερίδα πολιτών που μόνο από ενδιαφέρον για το καλό της τοπικής κοινωνίας, μπορεί να έχει και αντίθετη άποψη νομίζω ότι είναι λάθος και παρασύρεστε από τα σημεία των καιρών που ο αντίλογος [θεμελιώδης αρχή του διαλόγου] θεωρείται ύβρις.
Βεβαίως υπάρχει η υγειονομική κρίση, βεβαίως απαγορεύονται οι συνελεύσεις σε ανοιχτούς ή κλειστούς χώρους, όμως μπορεί η διαβουλευση τώρα να πραγματοποιηθεί μέσα από τα μέσα κοινωνικής δικτυωσης, τα οποία χειρίζεστε αρκετά καλά αν και πολλές φορές καθ υπερβολή. Και επειδή η σιωπή είναι συνενοχή, επιβάλετε να κρίνουμε, να επικρίνουμε, να επικροτούμε, αλλά και να προτείνουμε.
Γιατί Κ. Δήμαρχε κανένας Δήμαρχος όσο ικανός κι αν είναι , καμιά Δημοτική Αρχή όσο καλό πρόγραμμα και αν έχει δεν υποκαθιστά τη συμμετοχή των δημοτών στα κοινά.
Τι προβλέπει λοιπόν η ΣΔΙΤ Πελοποννήσου.
Προβλέπει επεξεργασία σύμμεικτων απορριμμάτων με μια , κεντρική διαχείριση και κατασκευές φαραωνικών εγκαταστάσεων . Είναι αυτό συμβατό με τις κοινοτικές οδηγίες ; Και βέβαια όχι . Γι αυτό τον Ιούνιο του 2020 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή Περιφερειακής και αστικής πολιτικής επέστρεψε το φάκελο του έργου αφού δεν ήταν επαρκώς συμπληρωμένος και αιτιολογημένος. Επιπλέον δεν ικανοποιούσε τις προϋποθέσεις που απαιτεί η Ευρωπαϊκή περιβαλλοντική νομοθεσία .
Προβλέπει ελάχιστη εγγυημένη ποσότητα που με το τέχνασμα της μειωμένης τιμής για άνω των 150.000 τόνων προσπαθεί να παραπλανήσει . Γιατί, μελέτες
έχουν δείξει ότι οι ποσότητες των απορριμμάτων θα μειώνονται συνεχώς για τα επόμενα χρόνια . Έτσι ενώ το 2010 ο ΠΕΣΔΑ μιλούσε για 250.000 τόνους, σήμερα καταγράφουμε περίπου 200.000 τόνους. Μετά από 28 χρόνια όσα αναφέρει η σύμβαση δηλαδή, τα απορρίμματα μεσοσταθμικα θα είναι 120.000 τόνους. Άρα η τιμή /τόνο των 80,5 ευρώ ηρθε για να μείνει.
Προέβλεπε ο αρχικός σχεδιασμός τη κατασκευή 2 ΣΜΑ, και σε λίγο καιρό θα έχουμε 1 ΣΜΑ / Δημοτικό Διαμέρισμα.
Προβλέπει να θάβεται στο ΧΥΤΥ το 35-40 % των σκουπιδιών , αντί για το 10-15% ώστε να πληρει τους κανόνες της ολοκληρωμένης διαχείρισης.
Το ποσό των 62.500.000 ευρώ που θα χρηματοδοτούσε το Ευρωπαϊκό ταμείο από ποιον θα πληρωθεί; Γιατί στη Ήπειρο με την ίδια εταιρεία ο πολίτης πληρώνει 42 ευρώ/τόνο και εδώ τα διπλάσια ;
Είναι στις προθέσεις της εταιρείας να προχωρήσει σε καύση; Γιατί δε γίνεται διαλογή στη πηγή; Μήπως γιατί χρειάζεται υλικά με υψηλή θερμογόνο δύναμη;
Αυτά και άλλα πολλά είναι ερωτήματα που θα πρέπει να απαντηθουν για να γνωρίζει ο δημότης το περιεχόμενο αυτού του έργου. Γιατί πάρα πολλοί συνδημότες μας δεν έχουν ασχοληθεί και δε μπορούν να καταλάβουν τα στοιχεία που αναφέρονται. Όμως και αυτοί όπως και όλοι μας θα αναγκαστούμε να πληρώσουμε πολύ ακριβά το τίμημα και με αντικαταβολή μάλιστα όταν έρθει η ώρα.
Θέτουμε τη τοπική κοινωνία σε 28ετη ομηρία σε μια ΣΔΙΤ με ακρως επαχθής όρους και απρόβλεπτες συνέπειες . Γιατι;
Είμαστε Κε Δήμαρχε σε μια εποχή κοινωνικής , οικονομικής , υγειονομικής κρίσης .Πολλά νοικοκυριά δε μπορούν να ανταπεξέλθουν ακόμα και στις βασικές υποχρεώσεις απέναντι στη πολιτεία αλλά και απέναντι σε τρίτους .
Θα είναι πραγματικό έγκλημα αν σε όλα αυτά προσθέσουμε στις πλάτες τους ακόμη ένα βάρος . Γιατί και στο ελάχιστο να υπάρξει αύξηση των Δημοτικών Τελών αυτό μπορεί να σημάνει τη καταστροφή για κάποιους συνδημότες μας .
Τις απόψεις μου τις έχω καταθέσει και μέσα από τις εισηγήσεις στο Δημοτικό Συμβούλιο [έγιναν ομόφωνα δεκτές ] για προώθηση μελετών που σκοπό είχαν ο Δήμος μας να γίνει κυρίαρχος στο θέμα της διαχείρισης των δικών του απορριμμάτων , αλλά και μέσα από τη διαβουλευση στην οποία συμμετείχα το 2016 .
Επειδή όμως πρέπει να είμαστε εποικοδομητικοί , και χρήσιμοι ως πολίτες θα επαναλάβω και πάλι τη πρόταση μου επιγραμματικά , σκοπός της οποίας είναι η βιωσιμότητα του Δήμου στο συγκεκριμένο τομεα της ανταποδοτικότητας , και παράλληλα η απομάκρυνση του ενδεχόμενου αύξησης των Δημοτικών τελών εις όφελος πάντα των δημοτών.
Επαναχεδιασμός της διαχείρισης των απορριμμάτων από Δήμους ή ομάδες Δήμων που θα έχουν και την ευθύνη της διαχείρισης .Τα βήματα που πρέπει να ακολουθήσουμε κατά τη ταπεινή μου γνώμη , και που είναι συμβατά με τις κοινοτικές οδηγίες είναι μια πραγματικά ολοκληρωμένη διαχείριση στη βάση της κυκλικής οικονομίας , με διαλογή στη πηγή , κομποστοποιηση , ανάκτηση των χρήσιμων υλικών , ανακύκλωση.
Παράλληλα δημιουργία Χ.Υ.Τ.Υ για όλη τη περιφέρεια για τη διαχείριση των υπολλειματικων σύμμεικτων . Είναι έργα τα οποία μπορούν να χρηματοδοτηθούν και από το ΕΣΠΑ 2021 -2027. Άρα μιλάμε για μια νέα ΣΔΙΤ με οικονομικούς και περιββαλοντικους όρους συμφέροντες για τους δημότες . Μια ΣΔΙΤ που θα στηρίζεται σε πραγματικά , ρεαλιστικά στοιχεία , και κυρίως στην εθνική και ευρωπαϊκή νομοθεσία . Επιτέλους η αυτοδιοίκηση να ξαναποκτήσει την έννοια της ,και οι Δήμοι να γίνουν κυρίαρχοι στη διαχείριση των δικών τους απορριμμάτων προς όφελος της τοπικής κοινωνίας . Να προτείνουν και όχι να ακολουθούν .Να διαπραγματεύονται και όχι να συμφωνούν σε όλα ……
Υ.Γ 1. Τα κριτήρια καταλληλότητας για τη χωροθετηση ενος ΣΜΑ και με βάση επιστημονικές πηγές που άντλησα για τα παρακάτω , αφορούν τρεις άξονες . 1ον Την απόσταση από ρήγματα και φράγματα 2ον Τη προστασία της φύσης [περιοχές ΝΑΤURA] 3ον Τα κοινωνικά ζητήματα όπως απόσταση από οικισμούς και αρχαιολογικούς χώρους . Επιπλέον επιβάλετε να υπάρχει μελέτη περιββαλοντικων επιπτώσεων . Αυτά μαζί με την οικονομική μελέτη, και τη σύμφωνη γνώμη της τοπικής κοινωνίας απαιτούνται , και σε καμιά περίπτωση δεν είναι προαιρετικά.
Αν εξαιρέσουμε το οικονομικό όφελος που μπορεί και να προκύπτει, το μόνο σίγουρο είναι ότι οι ΣΜΑ δεν είναι και ο παράδεισος επί γης. Ούτε μια άχρωμη, άγευστη και άοσμη κατασκευή ….
Υ.Γ 2. Θα αναφέρω κάποια χρηστικά ζητήματα πάντα προς αναζωπύρωση της σκέψης
Υπάρχουν απορρίμματα που δεν εισέρχονται στους ΣΜΑ, και κατ επέκταση στις Μ.Ε.Α. Εύφλεκτα υλικά, Υλικά που λόγω του μεγάλου όγκου τους είναι μη διαχειρησημα, Ιατρικά απόβλητα, βιομηχανικά και τοξικά απόβλητα , προϊόντα φυτικής προέλευσης, προϊόντα κατεδαφίσεων. Τι θα γίνει με αυτές τις κατηγορίες απορριμμάτων . Υπάρχει σχέδιο;
Γιάννης Εμμανουήλ
Πρωην Αντιδήμαρχος καθαριότητας Δήμου Επιδαύρου