Συμπληρώνονται σήμερα 198 χρόνια από τις 29 Μαρτίου 1823 όταν συνήλθε με καθυστέρηση η Β΄ Εθνοσυνέλευση στο Άστρος. Λόγω των πολεμικών επιχειρήσεων, οι εκλογές πληρεξουσίων καθυστερούσαν και γι’ αυτό παρατάθηκε η διάρκεια της Α΄ Περιόδου της Διοίκησης.
Στη Β΄ Εθνοσυνέλευση μετείχαν αυτοδικαίως τα μέλη της προηγούμενης Διοίκησης και οι εκλεγέντες βάσει του εκλογικού νόμου, που είχε ψηφιστεί από τον Νοέμβριο του 1822.
Κατά τις πρώτες ημέρες λειτουργίας της Εθνοσυνέλευσης οι πληρεξούσιοι είχαν συγκεντρωθεί σε δύο αντίπαλες συνελεύσεις: μία στη θέση Αγιαννίτικα Καλύβια και μία στη θέση Μελιγιώτικα Καλύβια. Στις 30 Μαρτίου, στη δεύτερη προκαταρκτική συνεδρίασή της, η Εθνοσυνέλευση εξέλεξε πρόεδρο τον Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη.
Η Β΄ Εθνοσυνέλευση αναγνώρισε τις θεμελιώδεις αρχές του Προσωρινού Πολιτεύματος της Ελλάδος (Οργανικού Νόμου), όπως αυτό είχε ψηφιστεί από την Α΄ Εθνοσυνέλευση, και προχώρησε στην ψήφιση (στις 12 και 13 Απριλίου) του αναθεωρημένου Προσωρινού Πολιτεύματος της Ελλάδος (Νόμος Επιδαύρου).
Ανάμεσα στις κεντρικές αποφάσεις της ήταν η κατάργηση των τοπικών σωμάτων (Πελοποννησιακής Γερουσίας, Γερουσίας Δυτικής Χέρσου Ελλάδος και Αρείου Πάγου), ο διορισμός επιτροπής για τη σύνταξη του πρώτου ποινικού κώδικα, επιλέγοντας από τους νόμους των «ἡμετέρων ἀειμνήστων βυζαντινῶν αὐτοκρατόρων», και τέλος η ψήφιση του πρώτου «ὑποθετικοῦ λογαριασμοῦ» (προϋπολογισμού). Η Β΄ Εθνοσυνέλευση ολοκλήρωσε τις εργασίες της στις 18 Απριλίου.
Στο καταληκτικό κείμενο της Εθνοσυνέλευσης γίνεται επαναδιακήρυξη της Εθνικής Ανεξαρτησίας και της απόφασης για συνέχιση της Επανάστασης με κάθε θυσία. Η διακήρυξη αρχίζει με τις φράσεις: «Τρίτον ἤδη χρόνον διαρκεῖ ὁ ὑπὲρ ἀνεξαρτησίας ἐθνικὸς τῶν Ἑλλήνων πόλεμος, καὶ ὁ Τύραννος οὔτε κατὰ γῆν οὔτε κατὰ θάλασσαν ηὐδοκίμησεν. Εν ὧ δὲ αἱ τυραννοκτόνοι χεῖρες τῶν Ἑλλήνων ἔπεμψαν μυριάδας Τούρκους εἰς τὸν ἅδην, καὶ φρούρια ἀπέκτησαν, καὶ τὴν ἐπικράτειαν ἐξησφάλισαν, ὁ δὲ κρότος τῶν ἡμετέρων ὅπλων ἀντηχήσας διετάραξε τὸ Βυζάντιον, εὐτύχησε τὸ ἔθνος νἀ διακηρύξη ἐν Ἐπιδαύρω κατὰ πρῶτον ὡς ἔθνος, τὴν ἀνεξαρτησίαν του, νὰ νομοθετήσει καὶ ἐθνικὴν νὰ καταστήση Διοίκησιν».
Το Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων στο πλαίσιο των εορτασμών της συμπλήρωσης 200 ετών από την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης, έχει αναλάβει μια σειρά δράσεις, οι οποίες επιδιώκει να χαρακτηρίζονται από πολυφωνία και εγκυρότητα – σύμφωνα με την παράδοση που έχει δημιουργήσει.
Οι δράσεις κινούνται στο τρίπτυχο Ιστορία – Αρχεία – Μνήμη και εκτείνονται σε ένα τετραετές πρόγραμμα μέχρι το 2021, με σκοπό να καλύψουν υπαρκτά κενά στην αρχειακή έρευνα, την εκδοτική δραστηριότητα και τη διερεύνηση της συλλογικής μνήμης γύρω από την Επανάσταση του 1821.
Πρόκειται για τρεις διαφορετικές πλευρές της ίδιας ανάγκης, δηλαδή να μελετηθεί επιστημονικά το 1821, να δημιουργηθούν αξιόπιστα εργαλεία έρευνας και να διαχυθεί αυτή η γνώση.
Οι δράσεις που έχουν αναληφθεί επιδιώκουν επίσης να αναδείξουν και μια ιδιαίτερη διάσταση που συμπλέκεται με τη φύση και τη λειτουργία του Κοινοβουλίου: τη σημασία του 1821 ως μιας επανάστασης που εμπνεύστηκε από τα δημοκρατικά ιδεώδη του καιρού της και τα εφάρμοσε στους πρωτότυπους θεσμούς και το εθνικό κράτος που συγκρότησε. Στο πλαίσιο αυτό, το Ίδρυμα της Βουλής, συνεργαζόμενο με επιστημονικούς φορείς (πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα), αναλαμβάνει, όπως έκανε και στο παρελθόν και θα συνεχίσει και στο μέλλον, τη διάχυση της ιστορικής γνώσης στο κοινό.
