Το Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο Ερμιόνης για τα 200 χρόνια από την έναρξη του Απελευθερωτικού Αγώνα 1821 παρουσιάζει σε συνέχειες τη δράση των ιδρυτών της Φιλικής Εταιρείας αλλά και προσώπων που μυήθηκαν σ’ αυτήν.
Η μύηση κάποιου προσώπου στη Φ.Ε. δεν ήταν εύκολη υπόθεση. Έπρεπε να υπάρχουν συστάσεις για το πρόσωπο, το οποίο επρόκειτο να μυηθεί, ότι είναι αληθινός πατριώτης, ότι δεν ανήκε σε άλλη οργάνωση και ότι θα διαφύλαττε με κίνδυνο της ζωής του τα μυστικά της Εταιρείας.
Όταν διασφαλίζονταν οι προϋποθέσεις αυτές το προς μύηση άτομο ορκιζόταν στο Ευαγγέλιο ή σε κάποιο εικόνισμα. Στην τελετή ορκωμοσίας συμμετείχε ένα μέλος της Φ.Ε. καθώς και κληρικός της Ορθόδοξης Εκκλησίας, ο οποίος δεν γνώριζε για λόγους ασφαλείας το περιεχόμενο του όρκου.
Η τήρηση του όρκου ήταν βασικός όρος και ζωτικής σημασίας για να διασφαλιστεί η μυστικότητα, ούτως ώστε η Εταιρεία να φέρει σε πέρας το σκοπό της, που ήταν η απελευθέρωση του Γένους.
Παραθέτουμε αποσπάσματα του όρκου των Φιλικών, όπως είναι αναρτημένα στην ιστοσελίδα του Δήμου «Νικόλαος Σκουφάς» :
«Ενώπιον του αληθινού Θεού, αυτοθελήτως ορκίζομαι, ότι θέλει είμαι πιστός εις την Εταιρίαν κατά πάντα και δια πάντα.
Και δεν θέλει φανερώσω το παραμικρόν από τα σημεία της και τους λόγους της, μήτε θέλει δώσω να καταλάβουν ποτέ ότι εγώ ηξεύρω τίποτα περί αυτής κατ’ ουδένα τρόπον.
Μήτε εις συγγενείς μου, μήτε εις πνευματικόν μου, μήτε εις φίλον μου.
Ορκίζομαι ότι εις το εξής δεν θέλει έμβω εις καμίαν άλλην εταιρίαν, οποία και αν είναι, μήτε εις κανένα δεσμόν υποχρεωτικόν. Αλλά μάλιστα ότι δεσμόν ήθελεν έχω εις τον κόσμον, θέλω τον νομίζη πάντη αδιάφορον, ως προς την εταιρίαν και ως μηδενικόν.
Ορκίζομαι ότι θέλει θρέφω εις την καρδίαν, αδιάλλακτον μίσος εναντίον των τυράννων της πατρίδος μου, των οπαδών και ομοφρόνων τούτων. Θέλει ενεργώ παντή τρόπω προς βλάβην τους και όταν η περίστασις το συγχωρήση τον εξολοθρευμόν τους.
Τέλος πάντων, ορκίζομαι εις σε, ω ιερά (πλήν τρισαθλία) πατρίς μου. Ορκίζομαι εις τας πολυχρονίους βασάνους σου. Ορκίζομαι εις τα πικρά δάκρυα τα οποία έχυσαν και χύνουν τα ταλαίπωρα τέκνα σου, εις τα ίδιά μου δάκρυα, τα οποία εις ταύτην την στιγμήν, και εις την μέλλουσαν ελευθερία των ομογενών μου, ότι αφιερώνομαι όλος εις σε, ότι εις το εξής θέλει είσαι η αιτία και ο σκοπός των διαλογισμών.»
Από την επαρχία μας (Κάτω Ναχαγιέ) μέλη της Φ.Ε. ήταν οι παρακάτω:
Από το Κρανίδι
- Κρέστας Αρσένιος (Παπαρσένης). Μυήθηκε το 1818 από τον Σπετσιώτη Γεώργιο Πάνου.
- Μερεμέτης Δημήτριος και Όρσος Ιωάννης. Δεν γνωρίζουμε την χρονολογία μύησής τους ούτε από ποιον μυήθηκαν.
- Ζέρβας Κωνσταντίνος. Μυήθηκε το 1820.
- Ζέρβας Αναγνώστης (Λογοθέτης) και Νόνης Βασίλειος. Μυήθηκαν το 1821.
- Κρέστας Νικόλαος, Τριγκάκης Σπύρος και Μερεμέτης Ιωάννης. Δεν γνωρίζουμε την χρονολογία μύησής τους.
- Κατά πάσα πιθανότητα χωρίς να είναι επιβεβαιωμένο μέλη της Φ.Ε. ήταν επίσης οι Λάμπρου Νικόλαος (Καπετάν Κρανιδιώτης), Γουζούασης Αγγελής, Βισβίκης Ανδρέας, Λέκκας Αναγνώστης, Λάμπρου Κώστας, Ζέρβας Σπυρίδων, Γκιώνης Κωνσταντίνος και Στρίγκος Ιωάννης.
Από την Ερμιόνη
- Γιάννης και Σταμάτης Μήτσας. Μυήθηκαν το 1819 ή το 1820 από τον Μεσσήνιο Χρήστο Παπαγεωργίου ή Αναγνωσταρά.
- Χατζησταύρου Αναγνώστης, προεστός Ερμιόνης. Μυήθηκε το 1819 από τον Αρχιμανδρίτη Παπαρσένη και τον Σπετσιώτη προεστό Γκίκα Μπόταρη.
Μύηση Γαλάτη
Ο Νικόλαος Γαλάτης μυήθηκε στη Φ.Ε. από τον Νικόλαο Σκουφά στην Οδησσό το 1816. Είναι γεγονός ότι ο Γαλάτης εντυπωσίασε τον Σκουφά λόγω της μόρφωσής του, του παρουσιαστικού του και της ευφράδειάς του. Ο Σκουφάς αποφάσισε λοιπόν στα χέρια αυτού του ανθρώπου να αποθέσει την τύχη του μεγάλου ονείρου του.
Ακολουθεί το βίντεο με τη μύηση του Γαλάτη από το ιστορικό δράμα «Νικόλαος Γαλάτης» του Σπύρου Ευαγγελάτου, όπως παρουσιάστηκε στην Ερμιόνη στις 23 και 25 Μαρτίου 2019, με τη συνεργασία ΙΛΜΕ και ΘΟΕ. Εμφανίζονται οι ερασιτέχνες ηθοποιοί Χρήστος Σπανός (Σκουφάς) και Γιώργος Δημαράκης (Γαλάτης).
Τίνα Αντωνοπούλου, φιλόλογος.
