Η μεγάλη δράση εκσυγχρονισμού των αστικών και υπεραστικών ΚΤΕΛ της ελληνικής περιφέρειας που η euractiv.gr απεκάλυψε στο σύνολό της πρώτη και μόνη σε όλα τα ΜΜΕ της χώρας, έχει μπει στο δρόμο της υλοποίησης και προχωρά δυναμικά
του Θοδωρή Καραουλάνη*
Σύμφωνα με πληροφορίες της ελληνικής euractiv, τα 74 αρχικά ΚΤΕΛ που εντάχθηκαν στη δράση του ΕΣΠΑ, μέσω του ΕΠΑνΕΚ, με τίτλο «Ενίσχυση επιχειρήσεων του τομέα αστικών και υπεραστικών συγκοινωνιών για την υιοθέτηση συστημάτων και την παροχή υπηρεσιών ολοκληρωμένης πληροφόρησης του επιβατικού κοινού και ηλεκτρονικού εισιτηρίου», που χρηματοδοτείται από πόρους της Πολιτικής Συνοχής της ΕΕ και εθνικούς πόρους, ήδη προχωρούν τις διαδικασίες ανάθεσης των έργων και υλοποιούν τις σύνθετες διαδικασίες μετασχηματισμού τους σε παρόχους και ηλεκτρονικών υπηρεσιών.
Είναι μια μεταρρύθμιση του τομέα των μεταφορών που άργησε πολύ, λένε στην euractiv.gr αυτοδιοικητικοί παράγοντες της περιφέρειας, ενώ κάτοικοι των μεγάλων πόλεων της ελληνικής επαρχίας τονίζουν ότι καιρός ήταν να αποκτήσουν και στην επαρχία τα «καλούδια» της πρωτεύουσας στον τομέα των συγκοινωνιών.
Η Κοινωνία της Πληροφορίας, που τρέχει το έργο ως ενδιάμεσος φορέας διαχείρισης, υλοποιεί ένα σύνθετο, διαχειριστικά, project, καθώς οι κανόνες της ΕΕ για τον τομέα των μεταφορών σε συνδυασμό με τους περιορισμούς για τις κρατικές ενισχύσεις και τον κανόνα deminimis καθιστούν πρόσκληση την επιδότηση των ΚΤΕΛ.
Ήδη πάντως, σύμφωνα με την πληροφόρηση της euractiv αυξήθηκαν οι δικαιούχοι κατά τρεις, καθώς εξετάστηκαν οι ενστάσεις της αρχικής λίστας, ενώ απορρίφθηκαν ακόμη 7 ΚΤΕΛ που δεν ευδοκίμηση η ένστασή τους στην απορριπτική απόφαση της ΚτΠ ΑΕ.
Ποια ΚΤΕΛ ενισχύονται
Σημειώνεται ότι τα ΚΤΕΛ, σε αντίθεση με όσα θυμούνται οι παλαιότεροι από άλλες ιστορικές περιόδους, έχουν οργανωθεί πλέον σε μορφή ΑΕ, με διαφορετικά καταστατικά και ρυθμίσεις, αναλόγως της περίπτωσης, γεγονός που επηρεάζει και τον τρόπο λειτουργίας τους (που δεν είναι ακριβώς ίδιος ανά την Ελλάδα) και τις δυνατότητες ή τους κανόνες επιλεξιμότητας στα προγράμματα της ΕΕ, ορισμένες φορές.
Οι πρώτες εγκρίσεις στην τρέχουσα δράση που πέρασαν αφορούν τα παρακάτω ΚΤΕΛ (αστικά και υπεραστικά, με αλφαβητική σειρά):
Αιτωλοακαρνανίας, Αγρινίου, Αιγίνης, Αιγίου, Αλεξανδρούπολης, Αμοργού, ‘Ανδρου, Αργολίδας, Άρτας, Αχαΐας, Βέροιας, Βόλου, Γιαννιτσών, Γρεβενών, Δράμας, Ευβοίας, Ευρυτανίας, Ζακύνθου, Ημαθίας, Ηρακλείου, Θεσπρωτίας, Θηβών, Ιωαννίνων, Καβάλας (Αστικό και Υπεραστικό), Καλαμάτας, Καρδίτσας (Αστικό και Υπεραστικό), Κατερίνης, Καστοριάς (αστικό και υπεραστικό), Κέρκυρας (αστικό και υπεραστικό), Κεφαλονιάς, Κιλκίς, Κοζάνης, Κομοτηνής, Κορινθίας, Κω, Λακωνίας, Λαμίας, Λάρισας (Αστικό και Υπεραστικό), Λέσβου, Λευκάδας, Μαγνησίας, Μεσσηνίας, Μεσολογγίου, Μυκόνου, Μυτιλήνης, Νάξου, Νάουσας, Ξάνθης (αστικό και υπεραστικό), Πατρών, Πέλλας, Πιερίας, Πρέβεζας, Πτολεμαΐδας, Ρόδου, Σάμου, Σερρών (αστικό και υπεραστικό), Σύρου, Τρικάλων (αστικό και υπεραστικό), Φθιώτιδος, Φλώρινας (αστικό και υπεραστικό), Φωκίδας, Χαλκίδας, Χαλκιδικής, Χανίων, Χίου.
Στην ανωτέρω λίστα όταν αναφέρεται πόλη, θεωρητικά είναι αστικά ΚΤΕΛ ενώ όταν αναφέρεται νομός είναι υπεραστικά. Όταν σε παρένθεση αναφέρονται και τα δύο, αφορά εντάξεις και των δύο ΚΤΕΛ της πρωτεύουσας του νομού (αστικό και υπεραστικό). Στα νησιά συνήθως τα ΚΤΕΛ καλύπτουν όλη την έκταση του νησιού με ενιαίο τρόπο και δεν εκκινούν από άλλες περιοχές.
Τα ανωτέρω ΚΤΕΛ επιχορηγούνται με ένα ποσό από 83.000 ευρώ το μικρότερο (το ΚΤΕΛ της Αίγινας) ως το ανώτερο 330.000 ευρώ, που ήταν το ανώτατο όριο της δράσης. Σημειώνεται ότι ο μέγιστος προϋπολογισμός είχε βασιστεί εξαρχής στους εξής κανόνες μέγιστων ορίων επιδότησης:
- Στα Αστικά : Έως και 15 λεωφορεία <= 140.000€, από 16 λεωφορεία και πάνω <= 330.000€.
- Στα Υπεραστικά: Έως και 20 λεωφορεία <= 165.000€, από 21 και πάνω <= 330.000€.
Σε κάθε περίπτωση ο συνολικός επιχορηγούμενος προϋπολογισμός δεν μπορούσε να ξεπεράσει το ποσό των 330.000 ευρώ.
Όταν ένα επενδυτικό σχέδιο των ΚΤΕΛ για τον ψηφιακό τους εκσυγχρονισμό έχει προϋπολογισμό μεγαλύτερο των παραπάνω ποσών, το ποσό πέραν της Δημόσιας
Χρηματοδότησης για την κάλυψη του συνολικού προϋπολογισμού θεωρείται ιδιωτική συμμετοχή και καλύπτεται από τον δικαιούχο. Η Δημόσια Δαπάνη συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) της Ευρωπαϊκής Ένωσης και από Εθνική Συμμετοχή.
Τα οφέλη και τα πλεονεκτήματα
Το πρώτο και βασικό όφελος που θα δούν οι πολίτες που χρησιμοποιούν τα ΚΤΕΛ της Περιφέρειας είναι η ηλεκτρονική έκδοση εισιτηρίου και πληρωμή, η παρακολούθηση των δρομολογίων, αλλά και παράλληλα η εγκατάσταση WiFi στα λεωφορεία. Η εικόνα αυτή, σε έναν παραδοσιακό τομέα μεταφορών όπως τα ΚΤΕΛ της επαρχίας, είναι πραγματικά μια αλλαγή εποχής.
Πιο αναλυτικά, τα οφέλη που προκύπτουν από την εφαρμογή των επενδυτικών σχεδίων, αναμένεται να επιφέρουν μόλις ολοκληρωθούν άμεσα, θετικά αποτελέσματα στην καθημερινή λειτουργία των ΚΤΕΛ, καθώς:
− Δημιουργούνται ολοκληρωμένα συστήματα έκδοσης και διαχείρισης εισιτηρίων, όπου το κάθε σύστημα θα εκδίδει ηλεκτρονικά εισιτήρια, θα υποστηρίζει σύγχρονες τεχνολογίες και ασφαλή πρότυπα για εφαρμογή ηλεκτρονικού εισιτηρίου, αλλά και πληρωμή με μετρητά ή πιστωτικές/χρεωστικές κάρτες.
− Εγκαθίσταται λογισμικό για τον ορθό σχεδιασμό των δρομολογίων, σχετικά με την επιβατική κίνηση και την ανταπόκριση των οχημάτων στις ώρες αιχμής, σύμφωνα με τις πραγματικές ανάγκες των επιβατών.
− Δημιουργείται ένα ολοκληρωμένο κέντρο ελέγχου των υπεραστικών συγκοινωνιών, όπου παρέχονται στατιστικά στοιχεία και εξάγονται συμπεράσματα, σε σχέση με την τήρηση των δρομολογίων, τον επανασχεδιασμό τους, και τη διαμόρφωση ορθολογικής πολιτικής από τα αρμόδια όργανα, σύμφωνα με τις πραγματικές ανάγκες των επιβατών.
− Αναβαθμίζεται το περιεχόμενο της πληροφορίας προς τους επιβάτες. Το δημοσιευμένο στο διαδίκτυο υλικό, περιλαμβάνει πίνακες δρομολογίων, δρομολόγια και στάσεις σε ψηφιακούς χάρτες.
− Σε σημεία μεγάλης πληθυσμιακής συγκέντρωσης, θα τοποθετηθούν «έξυπνες στάσεις», οι οποίες θα πληροφορούν το κοινό για τον πραγματικό χρόνο άφιξης του επόμενου λεωφορείου.
Σημειώνεται ότι σύμφωνα με την προκήρυξη του προγράμματος τα ΚΤΕΛ έχουν 18 μήνες από την αρχική έγκριση για να υλοποιήσουν το έργο, να λειτουργήσουν δηλαδή τα σχεδιαζόμενα συστήματα, οπότε με το γεγονός ότι οι αρχικές εγκρίσεις έγιναν το καλοκαίρι του 2020, αναμένουμε αποτελέσματα ήδη προς το τέλος της φετινής χρόνιας – ίσως και νωρίτερα σε ορισμένες περιπτώσεις.
Βασικοί στόχοι της καινοτόμας, αφού δεν έχει ξαναγίνει στο παρελθόν, δράσης του ΕΣΠΑ και της ΚτΠ ΑΕ είναι:
- Να παρέχει στο επιβατικό κοινό ένα σύνολο από αναβαθμισμένες ψηφιακές υπηρεσίες καλύπτοντας πάγιες ανάγκες των πολιτών ειδικά σε θέματα πληροφόρησης εντός και εκτός του οχήματος,
- Να επιτυγχάνεται μέσω των εγκατεστημένων εφαρμογών και της συλλογής των ποικίλων δεδομένων (από τα οχήματα, τις στάσεις και τους αυτόματος πωλητές) καλύτερη διαχείριση του στόλου των λεωφορείων και του ανθρώπινου δυναμικού και να γίνεται ο οικονομικός έλεγχος των εισιτηρίων και η διασύνδεση των αυτόματων πωλητών με το κεντρικό σύστημα του φορέα λειτουργίας (back-office συστήματα), μειώνοντας έτσι τα λειτουργικά κόστη και προσφέροντας αναβαθμισμένες υπηρεσίες στους πολίτες.
- Όλα τα συστήματα των φορέων λειτουργίας να διασυνδέονται με την κεντρική πλατφόρμα ηλεκτρονικού εισιτηρίου του Υπουργείο Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης
Ενδεικτικά συστήματα που θα αναπτυχθούν για την επίτευξη των παραπάνω είναι:
- Ολοκληρωμένο Τηλεματικό Σύστημα Δυναμικής Πληροφόρησης Κοινού,
- Ολοκληρωμένο Σύστημα Αυτόματης Έκδοσης Εισιτηρίων & Διαχείρισης Έξυπνου Εισιτηρίου και καρτών σε Αστικές και Υπεραστικές Συγκοινωνίες,
- Συστήματα ασύρματης πρόσβασης στο Internet μέσω Wi-Fi στα οχήματα
Δείτε εδώ το αναλυτικό ρεπορτάζ της ελληνικής euractiv για την περιγραφή του πλαισίου του έργου και της μοναδικής αυτής μεταρρύθμισης:
*euractiv.gr
