Μια τεράστια αμμουδερή παραλία εκεί που δεν υπήρχε δημιουργήθηκε στην Παραλιακή Ναυπλίου – Νέας Κίου, καθώς ο Αργολικός Κόλπος κατάπιε τη θάλασσα. Μία παραλία σαν αυτές στο Ρίο Ντε Τζανέιρο της Βραζιλίας. Το φαινόμενο της άμπωτης εκδηλώθηκε για μία ακόμα φορά στο Ναύπλιο και είναι το ίδιο εντυπωσιακό με τις προηγούνενες.
Η στενή λωρίδα άμμου δίπλα από το δρόμο μετατράπηκε σε μια απέραντη παραλία, καθώς τα νερά της θάλασσας μετατοπίστηκαν. Ανάλογη είναι η εικόνα στο λιμάνι του Ναυπλίου.
Το φαινόμενο της άμπωτης
Η άμπωτη, το αντίθετο της πλημμυρίδας, χαρακτηρίζεται από την απομάκρυνση των νερών της θάλασσας. Το φαινόμενο αυτό που επαναλαμβάνεται δύο φορές το 24ώρο (ακριβέστερα 24 ώρες 50′ και 30″) οφείλεται στη βαρυτική έλξη της Σελήνης αλλά και του Ήλιου πάνω στη Γη καθώς και στη περιστροφή των ουρανίων σωμάτων αυτών. 24 ώρες και 50,5 λεπτά μεσολαβούν και μεταξύ δύο «διαβάσεων» της Σελήνης πάνω από ένα τόπο, δηλαδή δύο «άνω μεσουρανήσεων» όπως λέγονται.
Η αλλαγή στην εικόνα της θάλασσας και της ακτής κατά την άμπτωτη και την παλίρροια είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα και εντυπωσιακή συνάμα.
Η παλίρροια
Η παλίρροια είναι ο όρος που χρησιμοποιούμε για την εναλλασσόμενη χρονικά άνοδο και πτώση της στάθμης της θάλασσας σε σχέση με τη γη. Δημιουργείται δε από τη βαρυτική έλξη της σελήνης και του ήλιου. Όμως, παλίρροιες μπορεί να συμβούν και σε μεγάλες λίμνες, την ατμόσφαιρα ή και στο εσωτερικό του στερεού φλοιού της Γης.
Πρόκειται για ένα από τα πιο μυστηριώδη και εντυπωσιακά φαινόμενα που παρατηρούμε στα νερά της Γης. Με την άνοδο της στάθμης των νερών περιοδικά στις λίμνες και στις θάλασσες έχουμε την πλημμυρίδα (flood) και με την πτώση τους έχουμε την άμπωτη (ebb ή low tides).
Στους ωκεανούς η άνοδος της στάθμης μπορεί να φτάσει μέχρι και το ένα μέτρο, ενώ σε στενούς κόλπους είναι ακόμα μεγαλύτερη. Η ένταση δηλαδή που εκδηλώνεται το φαινόμενο είναι διαφορετική στις διάφορες περιοχές της Γης, ενώ εξαρτάται και από τη διαμόρφωση των ακτών.
Η εξήγηση
Tην ερμηνεία του φαινομένου την οφείλουμε στο Νεύτωνα. Η βασική ιδέα η οποία εξηγεί το φαινόμενο της παλίρροιας είναι η εξής:
Η Σελήνη και ο Ήλιος έλκουν ισχυρότερα τους ωκεανούς που βρίσκονται πιο κοντά τους, λιγότερο ισχυρά το κέντρο της Γης και ακόμα λιγότερο τους ωκεανούς της απομακρυσμένης πλευράς. Με αυτόν τον τρόπο οι ωκεανοί τείνουν να διογκώνονται στην πλησιέστερη πλευρά, επειδή το νερό έλκεται περισσότερο και τείνει να απομακρυνθεί από τη Γη. Επίσης, εξογκώνονται και τα νερά που βρίσκονται στην απομακρυσμένη πλευρά της, διότι το κέντρο της Γης έλκεται ισχυρότερα από ότι, τα νερά αυτής της πλευράς, και τείνει έτσι να απομακρυνθεί από αυτά. Κάθε μέρα, βλέπουμε δύο ισχυρές πλημμυρίδες (όταν ανεβαίνουν πολύ τα νερά) και δύο ασθενικές (όταν τα νερά είναι χαμηλά). Ανάμεσα σε δύο ισχυρές παλίρροιες μεσολαβούν περίπου 12 ώρες και 25 λεπτά.
Η διαφορά στη δύναμη που ασκείται στις δυο αντιδιαμετρικές πλευρές ονομάζεται παλιρροϊκή δύναμη. Προσοχή λοιπόν, η παλίρροια οφείλεται στην διαφορά των δύο δυνάμεων κι όχι σε αυτή καθ’ αυτή την βαρυτική έλξη.
Η παλιρροϊκή δύναμη έχει σχέση με τις διάφορες θέσεις των τριών ουρανίων σωμάτων (Γη, Σελήνη και Ήλιος). Έτσι, η διαφορά των δύο δυνάμεων είναι μεγαλύτερη κατά την διάρκεια των συζυγιών, όταν δηλαδή προστίθεται η έλξη του Ηλίου και τα τρία ουράνια σώματα είναι σε ευθεία (συζυγική παλίρροια). Συζυγία έχουμε κατά την πανσέληνο και κατά την νέα Σελήνη. Μικρότερη δύναμη έχουμε την περίοδο των τετραγωνισμών, όταν δηλαδή Ήλιος-Γη-Σελήνη σχηματίζουν ορθή γωνία (παλίρροια τετραγωνισμού).
Όταν δηλαδή ο ήλιος και η σελήνη είναι σε ευθεία γραμμή, υπάρχουν εξαιρετικά ισχυρές δυνάμεις βαρύτητας, προκαλώντας έτσι πολύ μεγάλη παλίρροια η οποία ονομάζεται ισχυρή (spring) παλίρροια (το νερό ανεβαίνει και κατεβαίνει πάρα πολύ στους ωκεανούς). Όταν ο ήλιος και η σελήνη δεν είναι σε ευθεία γραμμή αλλά σε τετράγωνο, τότε οι βαρυτικές δυνάμεις αλληλοαναιρούνται και η παλίρροια δεν έχει τόσο μεγάλο ύψος ή βάθος. Τότε λέγεται χαμηλή (neap) παλίρροια.
Τα τρία όμως σώματα (Γη, Σελήνη και Ήλιος) επειδή το επίπεδο της τροχιάς της Γης γύρω από τον ήλιο (εκλειπτική) δεν συμπίπτει με το επίπεδο της τροχιάς της Σελήνης γύρω από τη Γη, δεν μπορούν να ευθυγραμμιστούν τελείως παρά μόνο τη στιγμή των ισημεριών (21 Μαρτίου και 21 Σεπτεμβρίου). Στα ηλιοστάσια σχηματίζουν μια μέγιστη γωνία (5° 8′), ενώ αυτή είναι μηδενική όπως είπαμε τη στιγμή των ισημεριών. Επομένως, μόνο τη στιγμή που ο Ήλιος, η Γη και η Σελήνη μπορούν να ευθυγραμμίζονται τέλεια, άρα τότε οι οφειλόμενες στον Ήλιο και στη Σελήνη παλιρροιακές δυνάμεις μπορούν να προστεθούν ακριβώς, έχουμε πολύ μεγάλες παλίρροιες. Αυτές λέγονται παλίρροιες των ισημεριών.
Φωτορεπορτάζ από το Ναύπλιο
Η αλλαγή στην εικόνα της θάλασσας και της ακτής κατά την άμπωτη και την παλίρροια είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα και εντυπωσιακή συνάμα.
Ακόμα και τα πουλιά του υγροβιότοπου ξαφνιάστηκαν από το συνηθισμένο για την περιοχή φαινόμενο, χαρίζοντάς μας ωραίες εικόνες.
Δείτε φωτορεπορτάζ από την άμπωτη της Κυριακής 21 Φεβρουαρίου, στην Παραλιακή ζώνη του Ναυπλίου.
