Ένα τραυματισμένο γεράκι από το Πορτοχέλι του Δήμου Ερμιονίδας στην Αργολίδα, έφθασε πριν από λίγες ημέρες στο Σύλλογο Προστασίας και Περίθαλψης Άγριας Ζωής ΑΝΙΜΑ.
Ο Πετρίτης είναι πολύ αδύναμος με ένα κάταγμα στη φτερούγα και φροντίζεται από τους ειδικούς επιστήμονες του Κέντρου Περίθαλψης που εδρεύει στην Αθήνα, και συγκεκριμένα στην Καλλιθέα.
Ο Σύλλογος Προστασίας και Περίθαλψης Άγριας Ζωής ΑΝΙΜΑ ιδρύθηκε το 2005 με διττή αποστολή: αφενός, την προστασία και την ευημερία της άγριας ζωής, μέσω της περίθαλψης και της επανένταξης τραυματισμένων άγριων ζώων και, αφετέρου, την περιβαλλοντική εκπαίδευση του κοινού.
Ο πετρίτης
O πετρίτης είναι είδος γνήσιου γερακιού (γένος Falco), που απαντάται και στον ελλαδικό χώρο. Η επιστημονική του ονομασία είναι Falco peregrinus και περιλαμβάνει 18 υποείδη.
Στην Ελλάδα απαντά κυρίως, το υποείδος F. p. brookei Sharpe, 1873, αλλά υπάρχει ανάμιξη των μονίμων πληθυσμών του με μεταναστευτικά άτομα που έρχονται από τις βόρειες ευρωπαϊκές χώρες για να ξεχειμωνιάσουν εδώ, τα οποία ανήκουν στο υποείδος F. p. peregrinus.
Πουλί – σφαίρα
Θεωρείται ως το πιο γρήγορο πουλί στον πλανήτη στις κάθετες εφορμήσεις. Οι Πετρίτες κυνηγούν με κάθετες εφορμήσεις μέσης ωριαίας ταχύτητας 200-250 χιλιομέτρων, ενώ έχουν καταγραφεί και ταχύτητες που πλησιάζουν περίπου τα 400 χιλιόμετρα.
Φωλιάζει σε απότομους γκρεμούς, αλλά υπάρχει ανάμειξη των μόνιμων πληθυσμών του με μεταναστευτικά άτομα που έρχονται από τις βόρειες ευρωπαϊκές χώρες κατά την εποχή της αποδημίας. Μπορεί να πιάσει θηράματα αρκετά μεγαλύτερα και βαρύτερα από αυτό, όπως πάπιες και άλλα μεγαλόσωμα υδρόβια πουλιά. Τα άλλα πουλιά αποτελούν την κύρια τροφή του Πετρίτη, με αγαπημένο του θήραμα τα περιστέρια, ενώ πιο σπάνια τρέφεται με μικρά θηλαστικά, ερπετά, αμφίβια και μεγαλόσωμα έντομα. Περισσότερα από 2.000 είδη πουλιών αποτελούν θηράματα για τον Πετρίτη, δηλαδή το 1/5 των ειδών των πουλιών που συναντούμε στον πλανήτη. Όταν πιάσει ένα θήραμα το κρατά στα νύχια του και το μεταφέρει σε κατάλληλο σημείο για να το φάει. Εάν το θήραμά του είναι αρκετά βαρύ και δεν μπορεί να το μεταφέρει, το αφήνει να πέσει στο έδαφος και το τρώει επιτόπου.
Πού φωλιάζουν και πώς αναπαράγονται
Οι Πετρίτες δεν χρησιμοποιούν υλικά για κατασκευή φωλιάς, γεννούν από τρία μέχρι πέντε αβγά και τη φροντίδα του μεγαλώματος των νεοσσών αναλαμβάνουν και οι δύο γονείς. Φωλιάζουν σε απόκρημνες περιοχές, σε φωλιές άλλων πουλιών, συνήθως κορακοειδών και άλλων αρπακτικών, σε φυσικά κοιλώματα και τρύπες σε όχθες. Οι Πετρίτες τα τελευταία χρόνια σε άλλες χώρες φωλιάζουν σε πολυκατοικίες, σε καμπαναριά και άλλα ψηλά κτήρια με κύριά τους θηράματα τα περιστέρια των πόλεων.Τα αβγά επωάζονται για 29 -33 ημέρες, κυρίως από το θηλυκό, με το αρσενικό να βοηθά, επίσης, στην επώαση των αβγών κατά τη διάρκεια της ημέρας, αλλά μόνο το θηλυκό τα επωάζει τη νύχτα.
Οι νεοσσοί είναι φωλεόφιλοι και τρέφονται για τις πρώτες 14 ημέρες από το θηλυκό στη φωλιά, αλλά αργότερα τα αφήνει συχνότερα προς αναζήτηση τροφής, που φθάνει σε ακτίνα μέχρι και 19-24 χιλιόμετρα από τη φωλιά. Φτερώνονται στις 18 ημέρες και εκτελούν τις πρώτες πτήσεις τους στις 35-42 ημέρες, αλλά εξακολουθούν να εξαρτώνται από τους γονείς τους για 2 μήνες ακόμη μέχρι να τα μάθουν την κυνηγετική τους τέχνη.
Γεράκια και άνθρωπος
Ο Πετρίτης εξημερωνόταν και εκπαιδεύονταν από τον άνθρωπο για το κυνήγι (ιερακοθηρία). Υπάρχουν αναφορές για χρησιμοποίησή του από τους νομάδες της Κεντρικής Ασίας εδώ και 3.000 χρόνια.
Δυστυχώς Πετρίτες και πολλά άλλα είδη γερακιών σκοτώνονται κάθε χρόνο από ασυνείδητους κυνηγούς. Κίνδυνο επίσης αποτελούν και τα παράνομα ξόβεργα και τα δίχτυα, καθώς τα γεράκια βλέπουν τα μικροπούλια που πιάνονται σε αυτά και στην προσπάθειά τους να τα πιάσουν αιχμαλωτίζονται και τα ίδια.
Ο Πετρίτης κινδύνευσε σοβαρά με εξαφάνιση λόγω της χρήσης φυτοφαρμάκων, ειδικά τού DDT, κατά τη διάρκεια των δεκαετιών του 1950, του ’60 και του ’70. Οι δηλητηριώδεις ουσίες συσσωρεύονταν στον λιπώδη ιστό των πτηνών, μειώνοντας την ποσότητα του ασβεστίου στο κέλυφος των αβγών τους, με αποτέλεσμα τα αβγά να έχουν λεπτότερο κέλυφος και κατ’ επέκταση λιγότερα αβγά να φτάνουν μέχρι την εκκόλαψη.
Σήμερα, οι πληθυσμοί του Πετρίτη έχουν ανακάμψει στα περισσότερα μέρη του κόσμου, αλλά εξακολουθούν πάντα να κινδυνεύουν από τις αλόγιστες ενέργειες των ανθρώπων.
Οι Πετρίτες αλλά και όλα τα είδη γερακιών προστατεύονται με αυστηρή νομοθεσία.