Επειδή όλοι έχουμε τις αιτιολογίες μας σ’ αυτήν την εποχή τού χάους, τής αβεβαιότητας και τού άγνωστου, ώστε να συντηρούμε ή να μεγαλώνουμε το άγχος μας, και μη ζώντας στο παρόν αλλά στο μέλλον όπου το φανταζόμαστε με τα πιο ζοφερά χρώματα, άγνωστο, γεμάτο κινδύνους, που σε κάθε βήμα παραμονεύει ο θάνατος, δίνονται μερικές πρακτικές επιβίωσης.
Ο πολύπλοκος τρόπος της ζωής μας και η παγκόσμια αβεβαιότητα, από την μία η πανδημία, από την άλλη η φτωχοποίηση και μια «τρικυμισμένη νύχτα σε δρόμο ενός μαύρου καραβιού» που λέει και ο αρχαίος ποιητής Αλκαίος, συντηρεί και αυξάνει το άγχος μας.
Αποτέλεσμα: Μυϊκές εντάσεις, διστακτική ομιλία, γνωστικά λάθη σκέψης: (τι θα γίνει αν…), δυσκολία ύπαρξης. Διαρκής αποφυγή καταστάσεων που προξενούν φόβο ή διαρκής μαζοχιστική ενασχόληση με φοβικές καταστάσεις, έλλειψη άσκησης, υπερβολή στην καφεΐνη, στη ζάχαρη, στο αλάτι, σκουπιδοτροφές, έλλειψη αυτοφροντίδας, ένα απειλητικό περιβάλλον, φυσικές καταστροφές, χαμηλή αυτοεκτίμηση και χαμηλή αυτό – αξία, αίσθηση «θύματος».
Εάν το άγχος είναι μεσαίου – ανεκτού τύπου θα το νικήσουμε μόνοι μας.
Πρώτα – πρώτα με σωστή διατροφή για να είμαστε ήρεμοι, με ελαχιστοποίηση της χρήσης ζάχαρης , και του αλατιού, με χαλαρωτικά βότανα, με περισσότερο νερό σαν κύριο ποτό στην ζωή μας και με έναν υγιή κύκλο ύπνου.
Απλοποίηση της ζωής μας.
Γνωρίστε τα παιδιά σας που μεγαλώνουν. Υπάρχει πιο σπουδαία προσφορά στην ανθρωπότητα απ’ το να μεγαλώνεις καλά και όχι συναισθηματικά παραμελημένα παιδιά; Περπατείστε μαζί με φίλους, τρέξτε, κάντε μουσική, γραφτείτε σε μαθήματα στο διαδίκτυο, συμπονέστε τον κόσμο , ενδιαφερθείτε ευλαβικά για την φύση, πετάχτε κουκούτσια και σπόρους, που σας έχουν απομείνει στην κουζίνα σας, σε κάθε άγονο οικόπεδο που θα συναντήσετε σε αδιάφορες μέχρι πρότινος βόλτες σας. Ανακυκλώστε ό,τι μπορεί να ανακυκλωθεί.
Ξαναδιαβάστε βιβλία που έχετε διαβάσει παλαιότερα. Η συναισθηματική σας ωριμότητα είναι άλλη τώρα, άλλη πριν από πέντε ή δέκα χρόνια. Θα εκπλαγείτε με αυτά που θα ανακαλύψετε εκ νέου μέσα στις σελίδες ενός από παληά διαβασμένου βιβλίου που έχετε ξεχάσει.
Παρατηρείστε σε μια μέχρι τώρα ανούσια περιπατητική διαδρομή καινούριες λεπτομέρειες. Γίνετε παρατηρητικοί με τους ανθρώπους και τα πράγματα.
Πάρτε έναν δρόμο που δεν είχατε άλλοτε πάρει, κοιτάξτε ένα μπαλκόνι με ωραίες γλάστρες. Μια γαζία σε έναν κήπο που άνθισε αυτήν την εποχή! Ένα πουλί που τσακώνεται με ένα άλλο ! Θαυμάστε!
Αν μπορείτε, μεταφερθείτε για να ζήσετε σε τόπους που ευνοούν την αίσθηση τής κοινότητας και τής αμοιβαίας φροντίδας.
Μειώστε την αταξία στο σπίτι σας, δώστε, μοιράστε πράγματα άχρηστα σε εσάς, χρήσιμα σε άλλους. Αλλάξτε τρόπους μετακίνησης, κάνετε ποδήλατο. Η εποχή αλλάζει και βοηθάει στην ενδοσκόπηση. Η ενδοσκόπηση είναι στροφή προς τα μέσα. Δηλαδή, «Πάμε πάλι στο χωριό μας, για να ξανα- ανοιχτούμε στον κόσμο».
Εγκαταλείποντας την ανησυχία .
Ας αποσπάσουμε τον εαυτό μας από την παθολογική ανησυχία με σκέψεις που διακόπτουν την ανησυχία μας, ή με αναβολή τής ανησυχίας. Λέγοντας στην ανησυχία: «Αύριο θα ασχοληθώ μαζί σου».
Αν κάποιος έχει θρησκευτική τάση θα τον βοηθήσει ένας μικρός στοχασμός:
«Τα αφήνω όλα στον Θεό ή ζω στο πνεύμα (Θεό) ή αφήνω αυτήν την αρνητικότητα στον Θεό». Ποιός το λέει με βεβαιότητα ότι είμαστε … μόνοι μας;
Αν κάποιος δεν έχει θρησκευτική τάση και θεωρεί τον εαυτό του πραγματιστή – ρεαλιστή θα τον βοηθήσει να κοιτάξει κατάματα τις μαύρες σκέψεις του και να τούς απευθύνει τον λόγο, μπορεί και από μέσα του σαν να τούς μιλάει και να τούς λέει με σθένος: «Φύγετε ή είστε απλές σκέψεις – απλές σκέψεις που εξασθενίζουν , σας ακυρώνω. Είμαι χαλαρωμένος/η και ελεύθερος/η από ανησυχία» ή άλλες τεχνικές που μπορεί να επινοήσει ο κάθε ένας.
Ένα αποτελεσματικό σχέδιο πάντως περιλαμβάνει φυσική άσκηση, κουβέντα με κάποιον, ή είκοσι λεπτά βαθειάς χαλάρωσης ή προσευχής.
Ό,τι λειτουργεί χαλαρωτικά για τον κάθε έναν που να έχει ως αποτέλεσμα μια καθημερινότητα με νόημα.
Επαναλάβετε μια θετική δήλωση για τον εαυτό σας: (προσωπικές δηλώσεις για 5-10΄ή μέχρις ότου να ηρεμήσετε).
Δεν μπορεί να μην έχετε ανακαλύψει έστω πέντε προτερήματα που έχετε ! Υπάρχουν λέξεις ή εικόνες, ή φράσεις ή στιγμιότυπα τής προ κορονοϊού ζωής μας σαν θησαυροί που μπορούν να μας κινητοποιούν να συνεχίζουμε την κάθε μέρα αντιμετωπίζοντας αυτόν τον άγνωστο πόλεμο. Ή λέξεις, εικόνες και φράσεις που ξεπήδησαν αυτές τις ζοφερές ατέλειωτες μέρες , μήνες εγκλεισμού. Λέξεις, εικόνες και φράσεις που μας δίνουν ζωή και λειτουργούν σαν κλειδιά που ξεκλειδώνουν την μαυρίλα. Ξανά και ξανά! Τίποτα δεν γίνεται μονομιάς με το μαγικό ραβδί!
Μπορούμε να αποκτήσουμε μια άμεση ευχάριστη εμπειρία (καλό φαγητό, ζεστό μπάνιο, αστεία ταινία, τρίψιμο στην πλάτη, περπάτημα σε ωραία περιοχή). Οπτικές και ακουστικές αποσπάσεις (π.χ. διάβασμα, ταινίες, μουσική που μας ανεβάζει).
Έκφραση δημιουργικότητας με εναλλακτικές θετικές εμμονές (π.χ. πάζλ, βάψιμο οικιακών σκευών, επίπλων, παίξιμο ενός μουσικού οργάνου που ίσως είχαμε εγκαταλείψει χρόνια, ραπτική, πλέξιμο, οτιδήποτε χρειάζεται χειρονακτική εργασία), γιατί: «Όταν τα χέρια δεν εργάζονται, η Αθηνά (η θεά τής σοφίας) αποχωρεί».
Μιλήστε επίσης σε κάποιο υποστηρικτικό άτομο (συγγενή, φίλο, σύμβουλο) η υποστηρίξτε εσείς κάποιο άτομο έστω από το τηλέφωνο. Κάντε κάποια οικιακή δραστηριότητα , εμπλέξτε και τα παιδιά σας σ’ αυτήν με αποτέλεσμα που να σας ικανοποιεί.
Μείνετε στο παρόν (κοιτάζετε γύρω σας χωρίς κριτική), αν μπορείτε, έστω και για πέντε λεπτά. Είναι μια σπουδαία διαλογιστική άσκηση σαν καθαρτικό λουτρό!
Προτεινόμενη Βιβλιογραφία που μπορείτε να ψάξετε:
Όποιον Αρχαίο συγγραφέα συναντήσετε για ένα διαχρονικό, σωτήριο και παρηγορητικό βλέμμα στα πράγματα, τούς ανθρώπους και τις καταστάσεις.
Και από νεώτερους συγγραφείς: Louis Hay, Eckhart Tolle, Neal D.Walsh, Deepak Chopra, Daniel Goleman, Lou Marinnoff, Victor Frankl.
Προτεινόμενη Μουσική:
Relaxing Classical Album , Narada, Χατζηδάκης, William Ackerman, Jim Brickman, Steve Halpern , David Lanz, George Winston,
Συλλογή: Windham Hill https://www.youtube.com/watch?v=9XTS4dW1ECI&t=70s
Web Sites
https://www.healingwell.com/articles/category/Anxiety-Panic-Disorders
https://turn2me.org/group-supports
https://agxos.gr
https://www.mhe-sme.org/guide-to-personal-recovery/
Φωτογραφίες: Α. Κομνηνός, Ε. Σεφέρη, Ε. Κοῒνη.