Το Αστεροσκοπείο Κρυονερίου στην Κορινθία διαθέτει σήμερα ένα τηλεσκόπιο με διάμετρο 1,23 μέτρα, το κατασκευάστηκε το 1975. Το 2017 ήταν μια σημαντική στιγμή για το αστεροσκοπείο καθώς τότε έγινε μια μεγάλη αναβάθμιση του τηλεσκοπίου και ενισχύθηκε με σύγχρονο εξοπλισμό.
Ταυτόχρονα μπήκε σε ένα πολύ μεγάλο πρόγραμμα του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος, το Neliota. Πρόκειται για μια νέα ερευνητική δραστηριότητα η οποία ξεκίνησε πρόσφατα στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών με την υποστήριξη του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ΕΟΔ).
Ο στόχος της δραστηριότητας είναι η μέτρηση και ο χαρακτηρισμός των λεγόμενων «παραγήινων αστεροειδών», δηλαδή μετεωριτών, κομητών ή αστεροειδών που περνούν κοντά από τη Γη. Το τηλεσκόπιο του Κρυονερίου είναι το μεγαλύτερο στον κόσμο που κάνει την συγκεκριμένη δουλειά.
Ο Αργύρης Σταματιάδης πέταξε πάνω από το Αστεροσκοπείο Κρυονερίου παρουσιάζοντας το ιδιαίτερο αυτό κτίσμα και το τοπίο που το περιβάλλει.
Δείτε το βίντεο του droneas.gr:
Το αστεροσκοπείο
Ο Αστρονομικός Σταθμός Κρυονερίου ιδρύθηκε το 1972. Βρίσκεται στην Κορινθία, κοντά στο χωριό Κρυονέρι.
Στον ΑΣ Κρυονερίου είναι εγκατεστημένο το 1.23 μ. τηλεσκόπιο του ΙΑΑ με κύριο όργανο μια κάμερα CCD. Εδώ βρίσκεται και ειδική μονάδα επαλουμίνωσης των κατόπτρων του τηλεσκοπίου.
Στον ΑΣ λειτουργεί ένα μηχανολογικό και ένα ηλεκτρονικό εργαστήριο. Κάθε Αύγουστο, το ΙΑΑ οργανώνει στον Σταθμό Κρυονερίου ημέρες “Ανοιχτών Θυρών” στην διάρκεια των οποίων πραγματοποιούνται οργανωμένες επισκέψεις κοινού, σχολείων κ.α.
Το τηλεσκόπιο
Το 1.23 μ. κατοπτρικό τηλεσκόπιο του ΑΣ Κρυονερίου είναι τύπου Cassegrain. Κατασκευάστηκε από την εταιρία Grubb Parsons Co., Newcastle, και εγκαταστάθηκε στον Σταθμό το 1975. Το οπτικό σύστημα του τηλεσκοπίου αποτελείται από ένα παραβολοϊδές πρωτεύον κάτοπτρο διαμέτρου 1.23 μέτρων και εστιακού λόγου f/3 και υπερβολοϊδές δευτερεύον με διάμετρο 30.6 εκ. Το υλικό των κατόπτρων είναι Zerodur και η επιφάνεια τους έχει επίστρωση αλουμινίου.
Ο εστιακός λόγος του τηλεσκοπίου είναι f/13, το οπτικό του πεδίο είναι διαμέτρου περίπου 40′ και η κλίμακα εικόνας είναι 12.5″/mm.
Το τηλεσκόπιο έχει κωδικοποιητές κίνησης και στους δύο άξονες και η ακρίβεια σκόπευσης είναι περίπου 1′. Το σύστημα οδήγησης του έχει ως βάση ένα τροποποιημένο ισημερινό στήριγμα.
Το τηλεσκόπιο έχει ως κύριο όργανο παρατηρήσεων μια ψηφιακή κάμερα CCD 516×516 εικονοστοιχείων.
Η ψηφιακή κάμερα
Το κύριο επιστημονικό όργανο του 1.23 μ τηλεσκοπίου είναι μια ψηφιακή κάμερα CCD, Series 200 Camera System της Roper Scientific.
Χαρακτηριστικά της Κάμερας CCD:
- τύπος CCD SI-502, Grade 1, UV-coated, 516 x 516 εικονοστοιχεία
- εικονοστοιχείο 24΅ x 24΅
- ψύξη του τσιπ εώς και -40°C, ,σύστημα Peltier, (κυκλοφορία νερού)
- ενίσχυση 5.17 e-/ADU (1x ενίσχυση), 1.23 e-/ADU (4x ενίσχυση)
- θόρυβος ανάγνωσης 9.0 e- RMS (1x ενίσχυση), 7.5 e- RMS (4x ενίσχυση)
- ρεύμα σκότους 1.03 e-/pix/s
Στην εστία Cassegrain του τηλεσκοπίου, το οπτικό πεδίο της κάμερας CCD είναι περίπου 2.5′ x 2.5′ και, αντίστοιχα, η διάσταση του κάθε εικονοστοιχείου είναι γύρω στα 0.30″.
Η κάμερα συνοδεύεται από πέντε φίλτρα “Bessel” (U,B,V,R,I). Τα φίλτρα αυτά είναι μονταρισμένα σε ειδικό περιστρεφόμενο τροχό, ο οποίος ελέγχεται από ηλεκτρονικό υπολογιστή.
Η ψηφιακή κάμερα CCD και το σύστημα φίλτρων ελέγχονται εξ αποστάσεως από ειδικό υπολογιστή τύπου PC (λειτουργικό Windows). Οι εργασίες με την κάμερα πραγματοποιούνται μέσω του προγράμματος PMIS (GKR Computer Consulting), ενώ τα φίλτρα περιστρέφονται με απλές εντολές στην σειραϊκή πόρτα. Με ακολουθίες εντολών, αποθηκευμένες σε αρχείο κειμένου μπορούν να εκτελούνται σειρές αυτοματοποιημένων παρατηρήσεων με την κάμερα. Στον υπολογιστή είναι εγκατεστημένο και σύστημα χρόνου (GPS σε PCI-card) το οποίο συντονίζεται από δορυφόρους.
Δεύτερο PC (συστήματα Windows και Linux) χρησιμοποιείται για την συλλογή, επεξεργασία, και ανάλυση των εικόνων που ελήφθησαν με την κάμερα. Οι υπολογιστές είναι συγχρονισμένοι μεταξύ τους και συνδέονται σε ένα τοπικό δίκτυο.
