Όλοι έχουμε πάρει μια γεύση, μικρή ή μεγάλη από παραμύθια σαν παιδιά. Σχεδόν όλοι έχουμε αναμνήσεις από τα παιδικά μας χρόνια να μας διαβάζουν οι γονείς, οι παππούδες ή οι δάσκαλοι μας παραμύθια για να κοιμηθούμε, να ηρεμήσουμε, να διδαχθούμε ή να ψυχαγωγηθούμε. Πόσες φορές μείναμε ξάγρυπνοι μέχρι να τελειώσουμε ένα παραμύθι και να μάθουμε το τέλος του ήρωα? Πόσες φορές γεμίσαμε λύπη και αγωνία για την έκβαση της ιστορίας?
Πόσες φορές πικραθήκαμε, χαρήκαμε, θυμώσαμε ή γεμίσαμε απορίες ? Και πόσες ακόμα φορές φανταστήκαμε να παίρνουμε τη θέση κάποιου ήρωα ξεκινώντας ένα νέο ταξίδι στη φαντασία μας? Όλοι γνωρίζουμε την απάντηση.
Τα παραμύθια, οι μύθοι και οι λαϊκές παραδόσεις αποτελούν την παλαιότερη μορφή ιστορίας και λογοτεχνίας ανά τους αιώνες. Η λέξη παραμύθι προέρχεται από το αρχαιοελληνικό ρήμα «παραμυθέομαι», «παραμυθούμαι», που σημαίνει συμβουλεύω, παρακινώ, παρηγορώ και ανακουφίζω. Άλλωστε αυτή δεν είναι και η χρησιμότητα τους? Να συμβουλεύσουν, να παρηγορήσουν, να ανακουφίσουν και γιατί όχι να θεραπεύσουν μέσω της ανακάλυψης μιας οικουμενικής και διαχρονικής αλήθειας που εξιδανικεύει την ανθρώπινη ψυχή μέσα από την μαγεία των συμβόλων και της φαντασίας.
Η διαχρονικότητα των παραμυθιών ξυπνά την αρχαία συνείδηση του εαυτού από τα βάθη της λήθης και συνδέει την ψυχή με την φαντασία. Έτσι, η σφαίρα της ψυχής βρίσκει τον δρόμο της μέσα από την περιπλάνηση σε άγνωστους κόσμους και ξεχασμένα βασίλεια.
Κάθε παραμύθι που διαβάζουμε ή αφηγούμαστε είναι ένα νέο ταξίδι, ένα νέο μονοπάτι που ξετυλίγεται μέσα από πολύχρωμες εικόνες και άγνωστες παραστάσεις.
Οι ήρωες ξεκινούν το ταξίδι τους κάνοντας πάντα ένα βήμα εμπρός και κλείνοντας μια πόρτα πίσω τους. Τότε ένα νέο μονοπάτι ξετυλίγεται μπροστά τους και ένας άγνωστος κόσμος τους καλωσορίζει. Ο κόσμος της μαγείας και της φαντασίας. Οι ήρωες των παραμυθιών ταξιδεύουν σε ξεχασμένα βασίλεια, περνούν μέσα από απαγορευμένα δάση, συναντούν ζώα και δέντρα που μιλούν, μεταμορφώνονται από μαγικά ξόρκια, πετούν με μαγικά χαλιά, καταδιώκονται από δράκους και κακές μάγισσες, ζητούν βοήθεια από νεράιδες, ξυπνούν έπειτα από πολλά χρόνια ύπνου.
Όπως όλοι γνωρίζουμε στον κόσμο των παραμυθιών όλα είναι δυνατά, όλα είναι πιθανά και όλα είναι πραγματοποιήσιμα. Δεν υπάρχει λογοκρισία, εκλογίκευση, υπερανάλυση, αμφισβήτηση και νοητικοί περιορισμοί. Το αδύνατο στον κόσμο των παραμυθιών γίνεται δυνατό με την βοήθεια της φαντασίας.
Η κοσμοθεωρία των παραμυθιών είναι καθαρά υπερφυσική. Οι ήρωες ζουν και δρουν σ’ έναν χώρο φανταστικό, χωρίς όρια και περιορισμούς, όπως συμβαίνει στον πραγματικό μας κόσμο. Ο αρχετυπικός και συμβολικός χαρακτήρας των παραμυθιών, διαμορφώνει με έναν ονειρικό τρόπο ένα σύμπαν ανεξάρτητο και αυτόνομο με τους δικούς του κανόνες και νόμους, ασύμβατο με τις κοινωνικές καταβολές και πεποιθήσεις μας.
Το ταξίδι των ηρώων πολλές φορές δίνει την ψευδαίσθηση ότι κινείται από μέσα προς τα έξω σε δάση, σε θάλασσες, σε βουνά, σε νέους τόπους, όμως, η πραγματική κίνηση είναι εσωτερική, από έξω προς τα μέσα, στην ανακάλυψη των ασυνείδητων πτυχών της ψυχής τους.
Στα παραμύθια, οι ήρωες εκφράζουν με έναν συμβολικό τρόπο τα όνειρα, τα πάθη, τις ελπίδες, τους φόβους και τις επιθυμίες τους. Κινούμενοι προς τα «έσω» αντιμετωπίζουν τους φόβους τους και τους μεταμορφώνουν. Εμπιστεύονται και ακολουθούν το νήμα της καθοδήγησης του εσώτερου εαυτού, ο οποίος προβάλλεται μέσα από τα ίδια τα ένστικτα και περιλαμβάνει μια ευρύτερη έννοια της ζωής του κόσμου που ζει μέσα τους και τους καθοδηγεί. Καταφέρνουν να ξεπεράσουν τις επικίνδυνες δυνάμεις, τα εμπόδια, τα ξόρκια και τις κατάρες, αφού έρθουν σε επαφή με την σοφότερη συνείδηση του εαυτού τους. Επιδιώκουν να διερευνήσουν κάθε πτυχή του σύμπαντος, κατανοώντας τις βαθύτερες έννοιες της ψυχής και αντιμετωπίζοντας τις επικίνδυνες πτυχές των ενστίκτων μας.
Ενσωματώνουν τις αντικρουόμενες πλευρές του εαυτού τους , καθώς ξετυλίγεται ο προσωπικός ασυνείδητος χάρτης της ψυχής τους.
Οι ήρωες βυθίζονται στο ασυνείδητο για να βρουν τις καταπιεσμένες εγωϊκές τάσεις και τις εγκλωβισμένες σκοτεινές πτυχές και να τις μεταμορφώσουν, για να ολοκληρωθούν και να ωριμάσουν συναισθηματικά και νοητικά. Ταξιδεύουν σε άγνωστους τόπους για να διαφοροποιηθούν, να ανακαλύψουν τον πραγματικό τους εαυτό και να ολοκληρωθούν σαν χαρακτήρες και προσωπικότητες, κατανοώντας τις βαθύτερες και ασυνείδητες πτυχές της ψυχής τους και αγκαλιάζοντας την σκοτεινή πλευρά του εαυτού τους.
Οι δοκιμασίες και τα εμπόδια που συναντούν στον δρόμο τους διαμορφώνουν τα εξελικτικά στάδια της εκπαίδευσης και της μάθησης που χρειάζεται να περάσουν. Υποφέρουν από αισθήματα μοναξιάς και φόβου, στερούνται εξουσίας και ελευθερίας, βιώνουν εγκατάλειψη, απόρριψη και εξευτελισμό, ζουν για να ευχαριστούν και να υπηρετούν τους άλλους και τις περισσότερες φορές βάζουν τον εαυτό τους σε κίνδυνο. Και συνεχίζουν να υποφέρουν, μέχρι να αναλάβουν οι ίδιοι την προσωπική τους ευθύνη. Οι ήρωες τελικά φτάνουν στην ολοκλήρωση, όταν καλούν την σκοτεινή πλευρά της ψυχής τους να συμμετάσχει στο κλείσιμο του κύκλου του δράματος και των εξωτερικών παραγόντων για την ατυχία ή την κακοτυχία τους. Ουσιαστικά, οι ήρωες στο ταξίδι τους έρχονται αντιμέτωποι με τις συγκρούσεις του ψυχικού τους κόσμου, αναζητώντας την λύτρωση από τα εσωτερικά τους δεσμά.
Ο πυρήνας των παραμυθιών παραμένει αφοσιωμένος στον βαθύτερο και αυθεντικό εσωτερικό κόσμο των ηρώων, στην αποδοχή της μαγείας και στην διάδοση της φαντασίας. Τα παραμύθια αντανακλούν μια εσωτερική ανάγκη συμφιλίωσης νου και καρδιάς, φαντασίας και λογικής, σκέψης και συναισθήματος, πνεύματος και ύλης, καθήκοντος και επιθυμίας, παρελθόντος και μέλλοντος, λήθης και αλήθειας. Μέσα από τα παραμύθια αναγνωρίζουμε σημάδια της ενηλικίωσης της ψυχής, της αιώνιας πάλης ανάμεσα στην καλή και την κακή πλευρά του εαυτού μας, στην σοφότερη και άπειρη πτυχή της ψυχής μας.
Δείχνουν τη στάση μας απέναντι στην ίδια τη ζωή στο πέρασμα των αιώνων. Αποτελούν ενδιάμεσους κρίκους μεταξύ αυτού του κόσμου και του κόσμου της πατροπαράδοτης προγονικής εμπειρίας, που υπάρχει στα βάθη της παλαιότερης και σοφότερης γνώσης του ασυνειδήτου. Μέσω των παραμυθιών διασώζεται η αρχαιότερη αξία της ζωής των ανθρώπων που προέρχεται από το παρελθόν και έχει βυθιστεί στη λήθη και στον υπερβολικά ορθολογικό τρόπο σκέψης του σύγχρονου ανθρώπου.
Ο χρόνος και η προσοχή που αφιερώνουμε στα παραμύθια και στον συμβολικό και φανταστικό κόσμο τους, θα μας βοηθήσουν να κατανοήσουμε τη γλώσσα της ψυχής μας και να χτίσουμε γέφυρες με το ασυνείδητο μέρος του εαυτού μας.
