Σήμερα καθιερωμένοι θρησκευτικοί θεσμοί χάνουν τη δύναμή τους σε όλο και περισσότερους ανθρώπους και επίσης θεσμοί όπως η ψυχολογία και η ψυχιατρική υπερβαίνουν τα όρια της χρησιμότητάς τους στις ζωές των ανθρώπων (αρχίζοντας να κάνουν πιο πολύ κακό από ό,τι καλό). Η ψυχολογία και η ψυχιατρική κατηγοριοποιεί οτιδήποτε νοιώθουμε και κάνουμε ταξινομώντας το σε διαγνωστικές ψυχοπαθολογικές κατηγορίες. Η συμπεριφοριστική ψυχολογία, με την κύρια προσέγγισή της (ερέθισμα- αντίδραση), θεωρεί ένα άτομο σαν μηχανή ρυθμισμένη ή προγραμματισμένη για αρκετά επιθυμητά αποτελέσματα.
Όμως το να θεωρούμε τον άνθρωπο σαν τίποτα παραπάνω από ένα πλάσμα που ανταποκρίνεται με ελεγχόμενους τρόπους σε συγκεκριμένα ερεθίσματα , είναι μια άποψη που αδιαφορεί για τη ψυχή μας και απογυμνώνει την ανθρώπινη εμπειρία.
Ψάχνοντας επίσης με την ψυχανάλυση, στις σκιές του παρελθόντος για να βρούμε τις αιτίες των τωρινών μας δυσκολιών καταλήγει να είναι μια προβληματική διαδικασία επειδή μπορεί να υπάρχουν και συγκυρίες γεγονότων που μας διαφεύγουν.
Η μνήμη μας δεν είναι τέλεια και σημαντικά γεγονότα μπορεί να ξεχαστούν, ενώ ασήμαντες λεπτομέρειες μπορεί να παραμείνουν με συνέπειες μακροχρόνιες και ψυχοπαθολογικές, οι οποίες εμφανίζονται λειτουργώντας προσθετικά ιδιαίτερα σε μεγαλύτερες ηλικίες με την μορφή άνοιας, κατάθλιψης και έλλειψης νοήματος για την ζωή. Εξάλλου δεν υπάρχει χάπι που να μας κάνει να βρούμε τον εαυτό μας, να επιτύχουμε στους στόχους μας ή να κάνουμε το σωστό.
Όλο και περισσότεροι σκεπτόμενοι άνθρωποι σήμερα φτάνουν στο συμπέρασμα ότι η φιλοσοφική γνώση περιλαμβάνει λογική, ηθική, αξίες, νόημα, εκλογίκευση, λήψη αποφάσεων σε καταστάσεις διαμάχης ή ρίσκου σε όλες τις εξαιρετικά πολύπλοκες καταστάσεις που χαρακτηρίζουν την ζωή μας.
Η αναβίωση της φιλοσοφικής σκέψης στην θεραπεία
Με τη βοήθεια των μεγαλύτερων διανοητών του παρελθόντος, μπορούμε να φτιάξουμε ένα πλαίσιο βάσει του οποίου να χειριστούμε όποια προβλήματα έχουμε και να αντιμετωπίσουμε την επόμενη κρίση με πιο γερές βάσεις γενόμενοι πνευματικά ή φιλοσοφικά πλήρεις. Χρειάζεται διάλογος και όχι διάγνωση.(Λου Μαρινοφ. Πλάτωνας, όχι Πρόζακ! Η εφαρμογή της φιλοσοφίας στα καθημερινά προβλήματα, 2002)
Σήμερα στην εποχή της διαχειριζόμενης περίθαλψης και της σχετικής χρεοκοπίας των πανεπιστημιακών νοσοκομείων, δεν μπορούμε εύκολα να αγγίξουμε ανεπεξέργαστα υπαρξιακά ζητήματα. Τα γεγονότα της ζωής μας, αντικαθίστανται σύντομα από τις διασπάσεις της παράλογης καθημερινότητας. Οι εσωτερικές συγκρούσεις όμως που μας καταδυναστεύουν δεν προέρχονται μόνο από την πάλη μας με καταπιεσμένες ενστικτώδεις ορμές ή με εσωτερικευμένες αναπαραστάσεις των σημαντικών ενηλίκων της παιδικής μας ηλικίας ή και με θραύσματα από λησμονημένες τραυματικές αναμνήσεις, αλλά επίσης από την αναμέτρησή μας με τα «δεδομένα» της ύπαρξής μας όπως η απόγνωση, η αρρώστια, τα γηρατειά, η έλλειψη νοήματος και ο θάνατος.
Οι γνωστές προσεγγίσεις όπως η Gestalt και άλλες υπαρξιακές σχολές μας άνοιξαν από καιρό τον δρόμο στη σύγχρονη θεραπευτική πρακτική. Στην Gestalt ο στόχος της θεραπείας είναι να βοηθηθεί ο άνθρωπος να ενσωματώσει ξανά τα αποκομμένα κομμάτια του εαυτού του.
Πως μπορούμε όμως να ξυπνήσουμε το κίνητρο για τη ζωή χωρίς να χρειάζεται να είμαστε ένα βήμα πριν τον θάνατο; Το άγχος του θανάτου είναι ευθέως ανάλογο με το ποσό της «αβίωτης ζωής» κάθε ανθρώπου ενώ οι άνθρωποι που νιώθουν ότι έχουν ζήσει πλούσια τη ζωή τους, νοιώθουν ότι έχουν εκπληρώσει τις δυνατότητές τους και τον προορισμό τους, βιώνουν λιγότερο πανικό μπροστά στο θάνατο. (Irvin Yalom, Θρησκεία και Ψυχιατρική, 2003)
Η αναβίωση της σημασίας της φιλοσοφικής ενδοσκόπησης σε καθημερινούς ανθρώπους όπως είμαστε όλοι μας, είναι η κινητήρια δύναμη της φιλοσοφικής συμβουλευτικής. Η φιλοσοφική συμβουλευτική είναι μια προσπάθεια ανανέωσης που κάνει η ψυχολογία παγκοσμίως, σκοπεύοντας να γίνει πιο αποτελεσματική και πιο ουσιαστική στην αντιμετώπιση των σημερινών προβλημάτων των ανθρώπων, στρεφόμενη “πίσω στις ρίζες της”, στη φιλοσοφία. Θα µπορούσαμε να πούμε γενικά ότι η φιλοσοφική συμβουλευτική δεν είναι ψυχολογική, ψυχιατρική συμβουλευτική ή ψυχοθεραπεία. Η φιλοσοφική συμβουλευτική (φ.σ.) είναι η εφαρμογή φιλοσοφικής συλλογιστικής, νοητικής ανάλυσης και λογικής στα προσωπικά διλήμματα, ηθικά προβλήματα και ανησυχίες που αντιμετωπίζουν καθημερινά τα άτομα.
Τα θαυμαστά εργαλεία των παππούδων μας
Όλοι οι φιλόσοφοι της Δυτικής φιλοσοφίας ανατρέχουν στον Σωκράτη, ο οποίος πίστευε ότι όλοι έχουμε τη γνώση μέσα μας, ότι αυτό που χρειαζόμαστε να μάθουμε το γνωρίζουμε ήδη, μα χρειαζόμαστε βοήθεια για να το φέρουμε στην επιφάνεια. Ένα από τα διάσημα ρητά του Σωκράτη «Ο δε ανεξέταστος βίος ου βιωτός ανθρώπω» συνοψίζει την άποψή του για το ότι το να ζει κανείς ποιοτική ζωή είναι το πιο σημαντικό και αυτό επιτυγχάνεται κυρίως με την διαρκή αυτό-εξέταση.
Για παράδειγμα τι είναι η ευτυχία; η ολοκλήρωση; η ηθική;. Το να κατανοούμε τέτοιες έννοιες μας προσφέρει μια φιλοσοφική άποψη για τη στάση μας στη ζωή.
Στην συνέχεια η ηθική αξία που έδινε ο Αριστοτέλης στην εγκράτεια και τη μετριοπάθεια, από τον φιλόσοφο της χρυσής τομής, είναι πολύ χρήσιμη για το τι είναι η αρετή αλλά και για το πώς να εκτελούμε ενάρετες πράξεις.
Όλη αυτή η μικρή εισαγωγή για τον δεσμό της φιλοσοφίας και της ψυχολογικής πρακτικής δεν μπορεί να μην μας παραπέμψει στον Πυθαγόρα.
Από την πιο απλή παραπομπή στο διαδίκτυο από το λήμμα «Πυθαγόρας» σημειώνουμε την αναφορά «…..στοχαζόμενος την αρχή της τάξης, που αποκαλύπτεται ό,τι διέπει το σύμπαν και ρυθμίζει την κίνηση των ουράνιων σωμάτων, και εφαρμόζοντας την κοσμική τάξη στον εσωτερικό του κόσμο, ο άνθρωπος μπορεί προοδευτικά να αποκτήσει «αθανασία».
Φιλοσοφική Συμβουλευτική
Η φιλοσοφική συμβουλευτική (ΦΣ) είναι η εφαρμογή φιλοσοφικής συλλογιστικής, νοητικής ανάλυσης και λογικής στα προσωπικά διλήμματα, ηθικά προβλήματα και ανησυχίες που αντιμετωπίζουν καθημερινά τα άτομα. Θα μπορούσαμε, για παράδειγμα, να αναφέρουμε μερικά τέτοια όπως:
-προβλήματα γάμου και γενικά διαπροσωπικών σχέσεων,
-δυσκολίες σχετικά με την καριέρα,
-ηθικά, συναισθηματικά ή θρησκευτικά προβλήματα και διλήμματα,
-γέννηση ανάπηρου παιδιού ή αιφνίδια εμφάνιση σοβαρού ατυχήματος σε μέλος της οικογένειας,
-αλλαγή στη σεξουαλική ορμή (ενδιαφέρον) του ίδιου ή του παρτεναίρ,
-έλλειψη ενδιαφέροντος να γίνει κάποιος γονέας,
-έλλειψη γενικά ενδιαφέροντος για τη ζωή κ.α.
Η δουλειά του φιλοσοφικού συμβούλου είναι να εξασφαλίσει τα «νοητικά εργαλεία» που χρειάζεται κάποιος για να αντιμετωπίσει τα προβλήματά του. Βοηθάει δηλαδή στο να συνειδητοποιήσει ο ενδιαφερόμενος τις λάθος αξίες, τοποθετήσεις, ανασφάλειες και φόβους που έχει εν αγνοία του και έχει υιοθετήσει γενικά στη ζωή του στις οποίες οφείλονται τα προβλήματά του. Ταυτόχρονα δε να «δει» καθαρά τις σωστές γι΄ αυτόν θέσεις, τοποθετήσεις κλπ. http://psychografimata.com/3744/ti-ine-i-filosofiki-simvouleftiki/ καλλιεργώντας παράλληλα το μυαλό του και καθιστώντας δυνατή την ανανεωμένη πνευματική και ψυχική του ανάπτυξη. 
